Zalmtrek blijft mysterie

In de oceaan aan de westkust van Noord-Amerika voltrekt zich elk jaar een natuurspektakel van formaat.

Alle zalmsoorten die in de zee fourageren, keren na een verblijf van vier tot vijf jaar terug naar hun geboorteplaats in zoet rivierwater.

Stroomopwaarts terugkeren

Vanaf het moment dat de vis de rivieren opzwemt, eet deze niet meer en teert volledig op de in de zee verzamelde vetvoorraad.

De zalm staat nog slechts één doel voor ogen: stroomopwaarts terugkeren naar de geboorteplek, daar voor nakomelingen zorgen en vervolgens te sterven.

De levenscyclus van de wilde zalm
De Chinook is de sterkste van de vijf wilde zalmsoorten

Uitputtingsslag

Aan deze Salmon Run, waaraan naar schatting jaarlijks een half miljard zalmen deelnemen, wordt vooral in een lange en snelstromende rivier als de Canadese Fraser River gekenmerkt door een ware uitputtingsslag. 

Beren en roofvogels

De vissen moeten niet alleen watervallen en smalle rotsachtige doorgangen overwinnen, in ondiep water worden zij ook regelmatig opgewacht door hongerige beren en vraatzuchtige roofvogels. 

Scène uit de BBC-documentaire The Great Salmon Run

Kompas in hersenen

Hoe de zalm kans ziet de weg vanuit de zee tot de geboorteplek annex paaigebied in de rivier haarfijn terug te vinden, is voor biologen nog altijd een mysterie.

De meest recente bevindingen wijzen in de richting van ijzerdeeltjes in de hersenen, die samen een kompas vormen waarmee de zalm met grote nauwkeurigheid zou kunnen navigeren.

Woelige historie van Hell’s Gate

Aan Hell’s Gate, de 35 meter brede doorgang van de Fraser River bij Boston Bar, is een woelige geschiedenis verbonden.

Eeuwenlang was de inheemse bevolking voor het levensonderhoud afhankelijk van de zalmvangst. 

Tijdens de aanleg van een spoorlijn stortte in 1914 een deel van de berghelling in en raakte de doorgang geblokkeerd. 

Dit had ernstige gevolgen voor de zalm, die jaarlijks vanaf de oceaan de rivier opzwemt.

Politieke strijd

Een jaar later werd een kleine doorgang gerealiseerd, maar miljoenen zalmen zagen geen kans meer om de barrière bij Hell’s Gate te overwinnen.

Vervolgens ontstond een zware politieke strijd met de omvang van de visvangstquota als inzet.

Fishways

In 1944 werd langs beide oevers de bouw gestart van ‘fishways’’. Dit zijn tunneldoorgangen die de zalm een ongehinderde passage geven.

In de jaren zeventig begon Hell’s Gate zich te ontwikkelen als een toeristische attractie. 

Een ingenieur test een model van de ‘fishways’, ter voorbereiding op de bouw van de tunneldoorgangen.
Hell’s Gate is de meest bezochte attractie langs de Fraser River.

The gates of hell’

De naam Hell’s Gate is afgeleid van een uitspraak van de ontdekkingsreiziger Simon Fraser.

In het reisverslag van zijn eerste tocht over de later naar hem genoemde rivier in 1808 omschrijft hij de doorgang bij Boston Bar als ‘a place where no human should venture, for surely these are the gates of hell.’ 

Fraser River van monding tot bron