Ingepakte gletsjers

De Presena-gletsjer wordt elke zomer bedekt met 100.000 vierkante meter geotextiel.

Geotextiel vertraagt smeltproces

De opwarming van de aarde vormt al decennia lang een wereldwijde bedreiging voor gletsjers.

Door de hogere temperaturen en minder sneeuwval slinken de ijsmassa’s vooral de laatste jaren in versneld tempo.

Om het smeltproces te vertragen worden steeds meer gletsjers na het winterseizoen letterlijk ‘ingepakt’.

In het Alpengebied ondervindt deze methode, waarbij speciale witte doeken over het ijs worden gespannen, op veel plaatsen navolging. Dat gebeurt vooral om de recreatieve functie van de gletsjer tijdens het wintersportseizoen zo lang mogelijk veilig te stellen.  

Weerkaatsing zonnestralen

Zo ook in de Italiaanse provincie Trentino, waar de Presana-gletsjer al vanaf 2008 elk jaar tussen juni en oktober zorgvuldig wordt bekleed met spierwitte geotextiel-doeken. 

Deze kunstmatige afdekkingen weerkaatsen de zonnestralen en vertragen daarmee niet alleen het smeltproces maar moeten ook het afbreken van stukken ijs voorkomen. Door hoge temperaturen sijpelt smeltwater onder de gletsjer op de gladde rotsen, waardoor delen van de ijsmassa kunnen gaan glijden.

Dit gebeurde in de zomer van 2022 ook in het hoogste deel van de Italiaanse Dolomieten, toen een stuk van de Marmolada-gletsjer afbrak en een lawine de dood van elf bergbeklimmers tot gevolg had.

De ingepakte Presana-gletsjer, gezien vanaf het tussenstation van de Presana-kabelbaan.

100.000 vierkante meter

Op de Presana-gletsjer worden sinds het begin van het jaarlijkse inpakproject steeds meer stukken van de ijsmassa bedekt. In 2022 is een oppervlakte van meer dan 100.000 vierkante meter met doek overspannen.

Als wij dit gebied begin september bezoeken, zijn de eerste voorbereidingen voor het verwijderen van de laag geotextiel al begonnen.
Een karwei dat net als het installeren van de afdekking zo’n zes weken duurt.

Aan de voet van de gletsjer op 2.756 meter hoogte, nabij het tussenstation van de Presena-kabelbaan, worden de eerste lappen doek opgerold en in vrachtwagens afgevoerd. 

De enorme moddermassa die wordt blootgelegd laat zien dat de Italiaanse hittegolf van de afgelopen zomer hier flink heeft huisgehouden.

Het bovenste deel van de ingepakte gletsjer op ruim 3.000 meter hoogte.

Surrealistisch

Vanuit de kabelbaan naar het hoogste punt van de gletsjer op 3.069 meter, wordt de omvang van de ingepakte ijsmassa pas goed zichtbaar.

Op de top geeft de omwikkelde dikke bovenkant van de gletsjer de indruk van een surrealistisch kunstwerk.
De meeste mensen die met ons uitstappen in het bergstation hebben er nauwelijks oog voor. Zij haasten zich naar de plek waar gekleurde grote cijfers de magische hoogtegrens van 3.000 meter markeren en uitnodigen tot fotografie. 

Het Presana-bergstation biedt een indrukwekkend zicht op de Adamello-gletsjer, het brongebied van de rivier de Sarca.

Adamello

Op de achtergrond verheft zich in de verte de reusachtige Adamello-gletsjer, een ijsmassa van 17 vierkante kilometer die onder andere het brongebied vormt van de rivier de Sarca.

We drinken koffie in het hypermoderne uit glas en staal opgetrokken bergstation ‘Panorama 3.000 glacier’ en maken ons een voorstelling van hoe zich hier binnen enkele maanden wintersporters verdringen voordat zij aan hun afdalingen gaan beginnen. Waaronder het 11 km lange traject naar het skioord Ponte di Legno, dat tot één van de fraaiste pistes van Europa wordt gerekend. 

Zomerskiën taboe

Vanaf 1969 trok de Presana-gletsjer skiliefhebbers tot in de zomermaanden. Maar door de klimaatverandering en het daarmee gepaard gaande versnelde smeltproces werd zomerskiën aan het begin van het millennium evenals op de meeste andere gletsjers in de Alpen een taboe. 

Winters beeld van de nog veel bredere Presana-gletsjer in de jaren zestig.
De Presanagletsjer in de winter van 2023.