Loire

De langste rivier van Frankrijk

Met een afstand tussen bron en monding van 1.012 km is de Loire de langste rivier van Frankrijk. Na de bron in de Ardèche in het Centraal Massief stroomt zij door twaalf departementen; eerst in noordelijke richting om na de stad Orléans af te buigen naar het westen. 

Landschappelijk het meest interessant is de bovenloop, waar La Loire onder andere bezienswaardige steden als Tours, Saumur en Nantes doorkruist. Bij St-Nazaire stroomt de rivier in de Atlantische Oceaan.

Reizen langs Rivieren streek neer in Nantes om van daaruit per trein de Loire te verkennen van Saumur tot aan de monding.

De Loire bij Saumur

Kastelen

De bovenloop van de Loire staat vooral bekend om de indrukwekkende kastelen die voor een groot deel het beeld langs de oevers bepalen. Zo ook in het stadje Saumur, waar het Chateau de Saumur al kilometers ver zichtbaar is op een rotsachtig plateau.

Het kasteel domineert het rivierlandschap in Saumur

Het was ooit het paleis van de hertogen van Anjou en beleefde een bloeitijd onder het bewind van koning Lodewijk IX, die het bouwwerk architectonisch verfraaide. Nadat het kasteel door Lodewijk XIV in een staatsgevangenis was veranderd, trad een periode van verpaupering in. 

In de twintigste eeuw kwam het bouwwerk in eigendom van de gemeente Saumur en werd het kasteel drastisch onder handen genomen. Deze restauratie leidde tot de  inrichting van enkele musea, die tot op de dag van vandaag zijn te bezoeken.

Nantes

Ook Nantes heeft een bezienswaardig kasteel. Het Château des Ducs de Bretagne is opgebouwd uit verschillende burchten en een kasteel dat in 1207 is gebouwd en tussen de 13de en 16deeeuw werd bewoond door de hertogen van Bretagne.

Het nog altijd volledig ommuurde complex ligt op de rechteroever van de Loire in het centrum van de stad en herbergt een historisch museum.

Het nog volledig ommuurde complex van het Kasteel van de Hertogen van Bretagne
Het kasteel verkeert nog in uitstekende staat

Openbaar vervoer

Nantes is een uitgebreid bezoek meer dan waard. Vrijwel alle bezienswaardigheden van deze op 60 km van de Loire-monding gesitueerde stad liggen op loopafstand van elkaar en wie gebruik wil maken van het openbaar vervoer wordt het hier ruimschoots bediend.

In hoge frequentie rijden er bussen, treinen en trams en de wijk op het tegenover het centrum gelegen eiland Île de Nantes kan ook per veerboot worden bereikt. Op zaterdag en zondag zijn al deze openbaar vervoersmiddelen in Nantes bovendien gratis beschikbaar.

Levende machines

Op het eiland in de Loire is een bijzondere en tot de verbeelding sprekende verbinding gelegd tussen verleden, heden en toekomst.

Onbetwist hoogtepunt is het artistieke project ‘Les Machines de l’île’, waar de werelden van Jules Verne en Leonardo da Vinci samensmelten met de industriële geschiedenis van Nantes. Op de plek waar begin deze eeuw nog zeeschepen afmeerden, zijn allerlei ‘levende machines’ te bewonderen. 

Mechanische olifant

Het spectaculairste project is de mechanisch olifant, een reusachtige creatie van het theatergezelschap ‘La Machine’.

Dit reusachtige gevaarte van 12 meter hoog, 8 meter breed en 21 meter lang weegt 48 ton en verlaat op gezette tijden de ‘Galerie des Machines’ voor een rondje op het terrein.

Liefhebbers kunnen dit spektakel vanaf de rug van de olifant meebeleven, maar zeker zo interessant is het om deze toer vanaf de begane grond te aanschouwen.

Het is daarbij de kunst om het langzaam voortbewegende dier te fotograferen of filmen zonder ten prooi te vallen aan het op gezette tijden uit de slurf spuitende water. 

De Carrousel des Mondes Marins is een fraai vormgegeven draaimolen op het terrein van ‘Les Machines del’île‘ met een bijzondere verzameling van mechanische zeedieren.

Stadsvernieuwing

Het concept van ‘Les Machines de l’île‘ is opgezet als onderdeel van de stadsvernieuwing op het eiland, waarbij de voormalige scheepswerven en bijbehorende fabrieken zijn vervangen door woningen.

Het project dat financiële ondersteuning kreeg van de Europese Unie is inmiddels uitgegroeid tot één van de meest innovatieve toeristische attracties in Europa.

Op de kop van het eiland in de Loire in Nantes prijkt langs de rivier het kunstwerk ‘Les Annaux’ (de ringen), opgebouwd uit 18 stalen ringen die verwijzen naar het verleden van de stad met de slavenhandel. 

Rijke historie

Dit alles is tot stand gekomen tegen de achtergrond van een rijke historie.

Al in de eerste eeuw voor Christus is Nantes gesticht door een Keltische stam.

De Loire speelde een belangrijke rol bij de ontwikkeling als handelscentrum en havenstad. Geruime tijd fungeerde Nantes als grootste Franse doorvoerhaven voor producten uit de Franse koloniën, zoals bananen.

In een latere fase werd de haven van de stad gekozen als uitvalsbasis voor de Franse marine. 

Brouwerij

Voor liefhebbers van een goed glas vers tapbier is de Little Atlantique Brewery in Nantes aanbevelenswaardig.

De brouwerij is opgezet als onderdeel van een renovatie van de historische wijk Bas Chantenay op de plek waar zich in de negentiende eeuw een oliepersfabriek bevond.

Op het pal aan de Loire gelegen terrein werd ooit het fameuze zeilschip ‘Belem’ gebouwd.

De Little Atlantique Brewery, gezien vanaf de veerboot op de Loire

Vanaf dezelfde locatie vaart een veerboot regelmatig van en naar de kop van het eiland in de Loire.

Op het uitgestrekte terras van de brouwerij is het goed vertoeven
Het interieur van de brouwerij, die ook een brasserie herbergt

Jules Verne

Nantes is ook de geboorteplaats van de fameuze science fiction-schrijver Jules Verne.

Hij groeide op langs de haven en deed daar als kind inspiratie op voor zijn latere boeken, waarin de zee een voorname rol speelt.

Zijn werk wordt geëerd in het Jules Verne Museum in de wijk Chantenay, waar zijn ouders destijds een weekendhuis bezaten.

Het museum herbergt de originele en fraai geïllustreerde boeken van uitgeverij Hetzel, zoals de roman Van de aarde naar de maan

Exotische tuin

In de directe omgeving van het museum is de Jardin Extraordinaire een bezoek waard.

In een voormalige steengroeve is op 3,5 hectare een exotische tuin aangelegd met een 25 meter hoge waterval, bananenbomen en een vijver vol kikkers.

Het park biedt een panoramisch uitzicht op de Loire.

Saint-Nazaire

Op de plaats waar de Loire ruim duizend kilometer na de bron in de Atlantische Oceaan vloeit ligt Saint-Nazaire.
Door de sterke uitbreiding van de haven in de 19de eeuw groeide het oorspronkelijke dorp uit tot een flinke stad en werd de havenfunctie overgenomen van Nantes. 

De monding van de Loire bij Saint-Nazaire. Bij de bouw van de overspanning van het laatste deel van de rivier in 1975 was deze met een lengte van 3,3 km de grootste brug van Frankrijk.
Een reusachtige stenen voet is op het strand van Saint-Nazaire onderdeel van een kunstzinnig drieluik, waarin op korte afstand van elkaar ook een trui en een torso met spijsverteringskanaal staan.

De beeldhouwwerken passen in een collectie buitenkunst tussen Nantes en Saint-Nazaire. Deze Estuaire-route omvat 30 kunstwerken in en langs de rivier.
Saint-Nazaire heeft een groot strand en een lange boulevard.

Alles met OV


Het team van Reizen langs Rivieren realiseerde de reportage langs de bovenloop van de Loire geheel op basis van openbaar vervoer.

Met behulp van de Interrail Global Pas reisden wij via Parijs naar Nantes, dat als uitvalsbasis fungeerde voor treinreizen naar Saumur en Saint-Nazaire. 

In Nantes werd gebruik gemaakt van het onberispelijke openbaar vervoerssysteem Naolib, dat op zaterdag en zondag voorziet in gratis reizen. 


Lees ook de bijdrage La Loire à Vélo van fotoreporter Robert Jan Blokland 

Meer Franse rivieren