Alcantara

Op het Italiaanse eiland Sicilië stroomt de Alcantara deels rond de voet van de Etna.

Van de bron in het Nebrodi-gebergte ten noorden van deze vulkaan tot de zee legt de rivier een afstand van 52 km af. 

De Alcantara ontspringt in het bergdorp Floresta en daalt af naar de voet van de Etna, waar de rivier bij de stad Randazzo afbuigt naar het oosten.

Na de stad Francavilla loopt de rivier onder langs het bergdorp Motta Camastra en vernauwt de loop zich tot de toeristische bezienswaardigheid de Gole dell’Alcantara.

Bij de badplaats Giardini Naxos is de uitmonding in de Ionische Zee.

Alcantara begint in hoogste bergdorp van Sicilië

Op 1.275 meter boven de zeespiegel is het bergdorp Floresta de hoogst gelegen gemeente van Sicilië. De bron van de Alcantara ligt onbereikbaar verstopt in de zuidelijke bergweide die bij helder weer een imposant uitzicht op de vulkaan de Etna biedt.

Bij het betreden van het dorp, lossen de laatste restjes nevel op en ontrolt zich een wijds panorama waarin de contouren van de vulkaan de Etna langzaam zichtbaar worden. 

Omhoog lopend in de Via Aldo Moro worden we verwend door de geur van versgebakken brood en stappen we even later de Panificio van Alfio di Lando binnen. 

De bakkersvrouw weet dat hier de Alcantara ontspringt, maar voor de precieze plek moet ze haar man toch even raadplegen. 

Alfio di Lando loopt vanuit de bakkerij de winkel binnen, slaat het meel van z’n handen en begroet ons hartelijk.

Hij neemt ons mee naar buiten en wijst in de richting van het kerkhof. Daar ergens moet zich de bron van de Alcantare bevinden.

Extra veel brood

Omdat Floresta vandaag in het teken staat van een voorjaarsfeest, is extra veel brood nodig.

Di Lando maakt de door brandend hout en gloeiende kooltjes verwarmde ovenvloer vrij en schuift de gerezen deegbollen één voor één op de hete cementen vloer.

Aan het begin van de middag zal hij de kersverse broden afleveren op het dorpsplein waar zich de festiviteiten ontrollen.

Op het plein voor de Chiesa di Sant’Anna schalt muziek uit luidsprekers en wagen de eerste bezoekers zich aan een dansje.

Vanaf de rand van het plein kijkt een groepje gepensioneerde mannen zwijgend toe.

Vanuit de voedselstalletjes stijgen onweerstaanbare geuren op.

We kiezen voor ‘Porchetta Suino Nero’, een knapperig stukje vlees van het fameuze zwarte varken, dat in het Nebrodi-gebergte wordt gefokt. 

Lees ook het rivierverhaal Siciliaanse delicatesse

Angstige momenten in Randazzo

Na Floresta dalen we af naar Randazzo. Deze aan de noord-westelijke voet van de Etna gelegen stad biedt een onbelemmerd uitzicht op de vulkaan. 

Tijdens een uitbarsting in 1981 beleefden de inwoners van Randazzo angstige momenten door een snel naderende lavastroom. 

De stad ontkwam aan verwoesting doordat de lava op enkele honderden meters afstand van de eerste huizen stolde. 

In het landschap zijn daarvan nog steeds de zwarte contouren zichtbaar.

Kort voor de Alcantara-kloof vernauwt de stroom zich in een bedding van basalt tot enkele meters. 

Etna-lava vormt Gole dell’Alcantara

De Gole dell’ Alcantara is duizenden jaren geleden ontstaan toen de loop van de rivier Alcantara tijdens een uitbarsting van een laag gelegen Etna-krater bij Mojo Alcantara werd geblokkeerd door een lavastroom. 

Achthoekige steenzuilen

Door het ijskoude water stolde de lava veel sneller dan gebruikelijk en ontstonden in de stroomrichting van de rivier achthoekige steenzuilen.

In de millennia daarna schuurde de Alcantara zich in de richting van de zee een weg door dit lavagesteente, waardoor de kloof z’n huidige grillige vorm kreeg.

De Gole dell’ Alcantara is één van de bekendste toeristische trekpleisters op Sicilië.

Wie optimaal en in relatieve rust wil genieten van dit prachtige stukje natuur, kan de kloof het beste vroeg in de ochtend bezoeken.

Etna blijft actief

Overal waar de Alcantara stroomt, is de Etna nadrukkelijk aanwezig. De vulkaan roert zich nog regelmatig.

Lees ook het rivierverhaal Etna blijft actief

Het snelstromende water van de Alcantara doorsnijdt het strand nabij Giardini Naxos.
Daar waar het zoete rivierwater zich vermengt met de Ionische Zee slaan vissers graag hun slag.