Van Zwitserse gletsjers tot Italiaanse palmen
Bij veel reisliefhebbers staat een rit met de Bernina Express hoog op het verlanglijstje.
Tijdens deze tot de verbeelding sprekende treinreis voltrekt zich een metamorfose van Zwitserse alpengletsjers naar Italiaanse palmen.
Reizen langs Rivieren maakte een deel van deze bijzondere tocht met de welwillende meewerking van de Rhätische Bahn, de Zwitserse spoorwegmaatschappij die de Bernina Express al meer dan vijftig jaar exploiteert.
Op het hoogste punt van het traject op de Berninapas bevindt zich een continentale waterscheiding. Langs de noordelijke helling stroomt het water van de Ova da Bernina via de Inn in Zwitserland en Oostenrijk naar de Donau, die uitmondt in de Zwarte Zee.
Op de zuidzijde vloeit de Poschiavo-rivier via de Italiaanse Adda en de Po naar de Adriatische Zee.
Zonder tandrad
De Bernina Bahn is de hoogste Europese spoorweg zonder tandrad-aandrijving en verbindt het Zwitserse Chur en Sankt Moritz met het Italiaanse Tirano.
Bij de aanleg in het begin van de vorige eeuw werd al ingespeeld op de toeristische aantrekkingskracht door de spoorbaan over de 2.253 meter hoge Bernina-pas te laten lopen.
Minder tunnels
Doorgaans worden treinverbindingen via tunnels onder bergpassen aangelegd, maar om de reizigers zo optimaal mogelijk van de omgeving te laten genieten, is het aantal tunnels op het Bernina-traject bewust zo beperkt mogelijk gehouden.
Helling van 7%
Vanzelfsprekend heeft dit ook consequenties voor de hoogteverschillen die de trein via ruime haarspeldbochten moet overbruggen.
Het steilste stuk heeft een stijgingspercentage van 7% en bevindt zich op de zuidelijke helling.
Spiraalviaduct
Op het spectaculaire spiraalvormige viaduct van Brusio overwint de trein over een korte afstand een hoogteverschil van tien meter.
Door het stijgingspercentage zo laag mogelijk te houden, is voorkomen dat op sommige plekken een tandradspoor moest worden aangelegd.
Panorama-rijtuigen
De Bernina Express rijdt met panorama-rijtuigen, waardoor de reizigers optimaal kunnen genieten van het uitzicht.
En dat uitzicht is vrijwel gedurende de gehele route ronduit spectaculair, zo ervaarden wij tijdens de reis van Tirano naar Sankt Moritz.
De tocht is een visueel spektakel op zowel letterlijk als figuurlijk hoog niveau.
Rode rups
Bij wijze van voorproefje hadden wij de doorsteek vanuit Italië naar Zwitserland al eerder per camper over de weg gemaakt.
Tijdens een groot deel van de route kan de Bernina Express op de voet worden gevolgd en is te zien hoe de trein als een rode rups door het berglandschap kruipt.
Ook in winter
De dienstregeling voorziet in een ononderbroken schema; ook in de wintermaanden, als het hoogste deel van de route volledig onder een dikke sneeuwlaag rust.
Met behulp van speciaal hiervoor ontworpen materieel houdt de Rhätische Bahn het spoortraject permanent ijs- en sneeuwvrij.
Onderbrekingen
Wie het adembenemende gebied dat de trein doorsnijdt beter wil leren kennen, kan het traject van de Bernina Express ook volgen met de regionale treinen van de Rhätische Bahn.
Deze rijden in een hoge frequentie en stoppen op alle stations langs de route, waardoor lange onderbrekingen voor bijvoorbeeld wandelingen kunnen worden ingepast.
Over de noordelijke helling stroomt de Ova da Bernina via de Inn en de Donau naar de Zwarte Zee.
Aan de zuidzijde belandt het water van de Poschiavo via de Italiaanse Adda en de Po in de Adriatische Zee.
Meer specifieke informatie over de Bernina Express, zoals de dienstregeling van de trajecten en tickets wordt verstrekt op de speciale website van de Rhätische Bahn.