In het hart van de Italiaanse regio Trentino is de rijkelijk met wijngaarden bezaaide Piana Rotaliana een belangrijk productiegebied van grappa.
Hier, in het stroomgebied van Adige en Noce, bezoekt Reizen langs Rivieren de gerenommeerde grappa-producent Villa de Varda.
Van eenvoudige borrel tot prestigieus drankje
De Italiaanse drank grappa mag zich verheugen in een toenemende belangstelling van consumenten. Vooral wijnliefhebbers zijn steeds vaker bereid om diep in de beurs te tasten voor grappa van hoge kwaliteit.
Professioneel ritueel
Ooit was het een eenvoudige borrel die noodgedwongen werd verkregen door de verwerking van overtollig druivenpulp na de wijnoogst.
Dit proces, waarbij de resten van uitgeperste druiven, vruchtvlees, zaden en steeltjes worden gefermenteerd en vervolgens gedistilleerd, is inmiddels verheven tot een professioneel ritueel op hoog niveau.
Dit leidt tot grappa’s van steeds betere kwaliteit.
Gastvrij onthaal
Zo ook bij Villa de Varda, een onderneming van de familie Dolzan, die al sinds het begin van de negentiende eeuw grappa produceert.
De kennismaking met de eigenaren in het dorp Mezzolombardo maakt meteen duidelijk dat gastvrijheid hier hoog in het vaandel staat.
We worden hartelijk onthaald door Michele, die samen met zijn broer Mauro de zesde generatie van de familie Dolzan vertegenwoordigt.
Heerlijke geuren
Michele vertelt hoe beide broers al op jonge leeftijd door het grappa-virus zijn aangestoken. Hij herinnert zich hoe vader Luigi en moeder Clara hun kinderen lieten genieten van de heerlijke geuren tijdens de distillatie.
“Zo zijn wij op een heel natuurlijke manier in het bedrijf gerold. We zijn er trots op dat we de familietraditie mogen voortzetten.”
Tweede leven
De familiegeschiedenis van Villa de Varda begon in de vroege negentiende eeuw met Romedio Dolzan, een wijnboer die besloot de activiteiten uit te breiden met de productie van grappa.
Hij bouwde een distilleerderij en gaf een tweede leven aan de pulp die na de wijnoogst overbleef. Dat gebeurde met hulpmiddelen die vandaag de dag nog altijd zijn te bewonderen in het familiemuseum van de Dolzans.
Geavanceerd proces
De kennisoverdracht van vader op zoon heeft door de eeuwen heen geleid tot een steeds meer geavanceerd productieproces.
Oenoloog en merk-ambassadeur Serena Castellan licht dat tijdens de rondleiding door het bedrijf en de aansluitende proeverij uitgebreid toe.
Filosofie
“Onze Villa de Varda-methode is méér dan een productiesysteem. Het is een filosofie waarbij wordt gewerkt met de nieuwste distillatietechnieken, maar altijd in combinatie met de familietraditie, de lange ervaring en de nieuwste studies.”
Strenge selectie
Het productieproces bij Villa de Varda begint met een strenge selectie van de druiven.
Serena: “Uitsluitend de druivenschillen die na de persing nog een deel van het sap bevatten komen in aanmerking. Belangrijk is ook dat de pulp meteen na de wijnoogst goed wordt verpakt, afgedekt met plastic en een laagje zand en bij aankomst in onze distilleerderij snel door ons wordt verwerkt. Alleen daardoor blijven de smaken goed behouden.”
Rijping
Na een rustperiode van minimaal zes maanden in stalen vaten wordt ongerijpte grappa gehydrateerd met bronwater uit de Dolomieten om het hoog opgelopen alcoholpercentage te temperen.
Na koeling en filtering wordt deze jonge grappa dan gebotteld.
Houten vaten
Het deel van de drank dat is voorbestemd voor Riserva-kwaliteit rijpt langzaam verder in vaten, speciaal voor Villa de Varda gemaakt van sparren-, eiken-, acacia- en kersenhout.
In de rijpingsruimte zorgen een constant gecontroleerde temperatuur en de juiste luchtvochtigheid voor de perfecte omstandigheden.
Export
Op deze wijze ontstaan bij Villa de Varda talloze soorten grappa van hoge kwaliteit, die niet alleen worden geëxporteerd naar verschillende gespecialiseerde drankenhandels in Europa, maar ook hun weg vinden naar gerenommeerde restaurants.
Van Wees
Voor de verkoop van de Villa de Varda-producten in Nederland werkt het Italiaanse bedrijf samen met groothandel en specialist in gedistilleerd Van Wees in Amersfoort.
Bergwhisky met Nederlands tintje
Een relatief nieuw element bij Villa de Varda is de productie van whisky.
De familie Dolzan heeft daartoe ook de teelt van gerst en rogge ter hand genomen. In nauwe samenwerking met de Nederlandse whisky-expert Ronald Zwartepoorte, die al jarenlang verknocht is aan de regio Trentino Alto Adige, is een exclusieve bergwhisky ontwikkeld.
Bij de productie wordt dankbaar gebruik gemaakt van de royale beschikbaarheid van bergbronwater en granen die op grote hoogte worden verbouwd.
Gekoppeld aan de lange ervaring met distillatie en rijping is dit ambitieuze project tot bloei gekomen onder de naam InQuota, Italiaans voor ‘op hoogte’.
Het whisky-assortiment van Villa de Varda bestaat inmiddels uit vier single malts.
Grappa Riserva Trentino Vulcano Etna
In het rijke assortiment van Villa de Varda bevindt zich een grappa, die twee gebieden verenigt die geografisch op grote afstand van elkaar liggen, maar qua vulkanische bodemstructuur sterke gelijkenissen vertonen.
De Riserva Trentino Vulcano Etna is ontstaan uit de pulp van de Müller Thurgau-druif in Trentino en is gerijpt in vaten waarin de Siciliaanse Etna Rosso-wijn tot wasdom is gekomen.
Villa de Varda biedt deze bijzondere grappa aan in een geschenkdoos met twee glazen, onderzetters van lavasteen uit de vulkaan Etna en verkoelende/verwarmende blokjes van porfiersteen uit de Cembra-vallei in Trentino.
