Spey

De snelste rivier van Schotland

De River Spey ontspringt in het verlaten landschap van de Schotse Hooglanden, ongeveer 16 km zuidelijk van Fort Augustus aan Loch Ness. 

Regen en smeltende sneeuw vullen ontelbare bergstroompjes en laten de Spey uitgroeien tot de snelst stromende rivier van Schotland.

De kraakheldere River Spey staat vooral bekend om de uitbundige aanwezigheid van zalm en forel, maar geniet ook faam door de talloze whisky-distilleerderijen langs de oevers. 

De rivier stroomt na de bron door Laggan, Newtonmore en Kingussie. Via Loch Insh passeert de River Spey Aviemore, Grantown-on-Spey, Aberlour, Craigellachie and Fochabers.

In Spey Bay, 171 km na de bron, mondt de rivier uit in Noordzee-inham Moray Firth.

Loch Spey in het Corrieyarack Forest is een compleet verlaten deel van de Schotse Hooglanden. Vanaf hier stroomt de rivier een tijdje als onbeduidend stroompje in oostelijke richting.

Een kudde herten staat op het punt de rivier over te steken
De eerste brug over de Spey bij het gehucht Malgarve
Loch Laggan
Tussen Kingussie en Ruthven
Ruthven Barracks

Na de opstand van de Schotse Jacobieten in 1715 besloot de Britse regering de greep op de Schotse Hooglanden te verstevigen door het optrekken van versterkte forten op strategische locaties. Ruthven Barracks was er één van. 

De dag na de legendarische Slag bij Culloden, waarbij het leger van Bonnie Prince Charles een gevoelig verlies moest incasseren, verzamelden 3.000 Jacobites zich in dit fort, staken het in brand en verspreidden zich in een poging om de regeringstroepen te omzeilen. 

De meeste buitenmuren van het fort staan nog redelijk overeind. De locatie trekt jaarlijks duizenden belangstellenden. 

Achter het treinstation van Aviemore stroomt de River Spey door het laatste deel van het Cairngorms National Park. In het begin van de jaren zestig van de vorige eeuw was Aviemore het eerste Schotse wintersportoord.  

Speyside Pad

In voorjaar en zomer is Aviemore populair bij wandelliefhebbers.

Het stadje is het begin van de Speyside Way.

Dit wandelpad volgt de loop van de rivier tot de monding in Spey Bay door een bergachtig landschap dat langzaam overgaat in een laaglanddecor van berkenbossen, weilanden en heidevelden. 

Het zwaarste deel van de wandeling ligt tussen Grantown-on-Spey en Ballindalloch, waar de route de rivier verlaat en door een heuvelachtig en dicht bebost terrein loopt.

Tussen Dulnain Bridge en Grantown-on-Spey.
De Old Spey Bridge, op ongeveer anderhalve kilometer zuidoostelijk van Grantown-on-Spey is een granieten constructie die in 1754 is gebouwd als onderdeel van een militaire route. 

Spud the Piper

Een kleurrijke verschijning in Grantown-on-Spey is Spud the Piper. 

In opdracht van het Garth Hotel speelt deze doedelzakspeler uit de Schotse Hooglanden enkele malen per week voor de gasten. 
Spud is een bekende persoonlijkheid die voornamelijk op speciale evenementen zijn opwachting maakt. 

Hij is ook geliefd in de wereld van de showbusiness. Eén van de hoogtepunten uit zijn carrière was een optreden tijdens de Schotse bruiloft van superster Madonna met Guy Ritchie in 2000.

De Craighellachie Bridge is een uit gietijzer opgetrokken bouwwerk boven de River Spey nabij Craighellachie.

Tot 1963 was de Craighellachie Bridge onderdeel van een belangrijke verkeersweg.

Door de aanwezigheid van een hoge rotspartij moest aan de noordkant een scherpe bocht worden gemaakt en werd de brug steeds ongeschikter voor moderne voertuigen.

In 1972 is een stukje verderop een vervangende betonnen brug in gebruik genomen.

De Glenfiddich-distilleerderij in Dufftown

Het water van de River Fiddich wordt gebruikt voor het koelproces van de Glenfiddich Distilleerderij in Dufftown. De kostbare levensader voor de Glenfiddich single malt whisky is de eigen Robbie Dhu-bron, in de heuvels boven de distilleerderij.

Opgericht door William Grant in 1886 is Glenfiddich één van de laatste particuliere whisky-distilleerderijen in Schotland.

Het rivierverhaal De Glenfiddich-historie

Speyside Cooperage toont traditionele kuipersvak

Even buiten Dufftown kunnen bezoekers van de Speyside Cooperage kennismaken met het traditionele kuipersvak. Sinds 1947 worden hier vaten van Amerikaans eikenhout geprepareerd. 

Traditioneel

De kuiperij hanteert nog steeds traditionele methoden en gereedschappen.

Hoewel ze worden verscheept over de gehele wereld, blijven veel vaten in Schotland, waar ze een essentiële schakel vormen in het productieproces van whisky.

Levenscyclus

Er is een bescheiden museum ingericht en een video toont de levenscyclus van de vaten.

Vanachter glas kan men de kuipers ook aan het werk zien. 

Spey casting

De River Spey staat te boek als een juweel tussen de zalmrivieren van Schotland. 

De meeste liefhebbers kiezen voor het Strathspey-traject tussen Grantown-on-Spey en de monding bij Spey Bay. Ze hebben een (kostbare) vergunning nodig van begin maart tot september. Vooral de sterke stroming maakt het vliegvissen hier tot een opwindende bezigheid.

Nabij Fochabers

Door de geringe breedte van veel rivierstukken en de dichtbeboste oevers zijn sommige delen niet geschikt voor het traditionele vliegvissen. Daarom wordt hier het zogeheten Spey casting uitgebreid beoefend. 

Werptechniek

Het gaat daarbij om een speciale werptechniek, waarbij de lijn zich niet achter de visser beweegt. Steeds meer liefhebbers pikken deze stijl op en beoefenen Spey casting ook puur voor het plezier. 

De techniek is in het midden van negentiende eeuw in het Spey-gebied ontwikkeld, maar wordt inmiddels wereldwijd beoefend bij het vissen op zalm en forel in grote en snelstromende rivieren. 

Het laatste deel van de rivier bij Spey Bay in de Moray Firth, een inham van de Noordzee.

Meer rivieren in Groot-Brittannië