Franse rivier van levensbelang voor Provence-Alpes-Côte d’Azur
De Durance stroomt over een lengte van 323 km door het zuidoostelijk deel van Frankrijk. De rivier ontspringt in het Alpengebergte boven de stad Briançon en mondt zuidelijk van Avignon uit in de Rhône.
De Durance speelt een sleutelrol in de drinkwater- en elektriciteitsvoorziening voor ruim 3 miljoen bewoners van de regio Provence-Alpes-Côte d’Azur, waaronder grote steden als Marseille, Toulon en Aix-en-Provence. Ook zorgt een uitgekiend opslagsysteem voor de irrigatie van 80.000 hectare landbouwgrond.
Ingrepen
In het stroomgebied, dat ruim 14.000 vierkante kilometer beslaat, zijn talloze kunstmatige ingrepen verricht om het water van de rivier zo optimaal mogelijk te benutten.
Lac de Serre Ponçon
De meest spectaculaire operatie was de aanleg van het Lac de Serre Ponçon, dat daarmee het grootste stuwmeer van Frankrijk werd.
Ook verrezen kanalen over een lengte van ruim 200 km langs de oorspronkelijke rivierloop.
Ode aan Alpinist
Hoog boven de rivier nabij L’Argentière-la-Bessée trekt een bijzonder kunstwerk de aandacht.
De uit stroken dun staal opgebouwde creatie van 6 meter hoog is een ode aan de fameuze Alpinist Edward Whymper (1840-1911).
De van oorsprong Britse schrijver en illustrator introduceerde in de tweede helft van de 19de eeuw de klimsport in de Franse Alpen en maakte wereldwijd furore door in 1865 als eerste de Matterhorn te bedwingen.
De Gesel van de Provence
Door de eeuwen heen heeft de Durance de bijnaam ‘Gesel van de Provence’ verworven als verwijzing naar de talloze overstromingen, die regelmatig aanzienlijke verwoestingen aanrichtten.
Plannen om de rivier te beteugelen waren er al in 19de eeuw, maar pas in 1955 begon de bouw van een stuwdam.
Noodgedwongen vertrek
Nadat de 1.500 bewoners van twee dorpen hun woningen noodgedwongen hadden verlaten, werd de dam in de zomer van 1960 voltooid en stroomde het dal vol met het water van de Durance en dat van de 80 km lange rivier Ubaye.
Zo ontstond een reusachtige waterplas met een maximale inhoud van 1,2 miljard kubieke meter.
Vakantiebestemming
In de loop van de daaropvolgende decennia is het Lac de Serre Ponçon uitgegroeid tot een populaire vakantiebestemming met de nadruk op watersport. Vooral kite- en windsurfers ervaren het gebied als een walhalla.
Het Lac de Serre Ponçon heeft een oppervlakte van 2.800 hectare, is 20 km lang en bereikt bij hoogwater een diepte van 130 meter.
Bodem zichtbaar
De waterstand fluctueert; in de wintermaanden kan het peil tot circa 40 meter dalen. In het voorjaar van 2022 ontstond een uitzonderlijke situatie toen de bodem van het meer op diverse plaatsen zichtbaar werd. Door twee koudegolven was de vraag naar energie veel groter dan gemiddeld en draaide de waterkrachtcentrale bij de stuwdam overuren.
Sneeuwarme winter
Bovendien stagneerde de watertoevoer door een sneeuwarme winter. Hierdoor raakte het meer in de zomermaanden steeds leger en moesten recreatieve activiteiten worden gestaakt.
Aarden stuwwal
De dam van het Lac de Serre-Ponçon is opgebouwd uit aarde. Waar de meeste afsluitingen van stuwmeren van beton zijn, was dat hier geen optie door de ligging in een aardbevingszone.
123 meter dik
De stuwdam, die aan de basis 123 meter dik is, bestaat uit samengeperste aarde met een centrale kern van waterdichte klei. De elektriciteitscentrale achter de dam wekt op jaarbasis gemiddeld 700 miljoen kilowattuur stroom op.
Vanaf de 14de tot in de 19de eeuw leverde de nauwe rivierdoorgang dankzij tolheffing een exclusieve bron van inkomsten op voor Sisteron.
De stad groeide uit tot een welvarend handelscentrum met bovendien militaire bescherming door de citadel op de rots aan de linkeroever. Dit imposante bastion werd opgetrokken in de 12de eeuw.
Zoals de kanaalbrug tussen Oraison en Villeneuve, waar het water van de Durance over de originele rivier en onder de Autoroute A51 en de spoorlijn wordt geleid.
