Boek over jeugdjaren op Katendrecht
In De winkel van mijn vader speelt de Nieuwe Maas een belangrijke bijrol. Journalist Simon Rozendaal vertelt in dit boek over zijn jeugdjaren in Katendrecht, ooit de internationale rosse buurt van Rotterdam.
Het verhaal is gedrapeerd rond de florerende groentewinkel, die de ouders van de auteur hier in de vorige eeuw runden.
Liefde voor rivier
Te midden van de kleurrijk opgetekende gebeurtenissen, verhult de auteur niet dat hij in de loop der tijd zeer gesteld is geraakt op de rivier die het schiereiland Katendrecht scheidt van de binnenstad van Rotterdam, oftewel ‘de Rijn die Maas heet’.
Het trage stromen
Rozendaal: “Op de traagheid bijvoorbeeld. ‘Denkend aan Holland, zie ik brede rivieren traag door oneindig laagland gaan’, luidt de beroemdste dichtregel uit de Nederlandse literatuur, van Hendrik Marsman.
Pas toen ik ging wandelen in het hooggebergte ontdekte ik dat het ook anders kon.
Ik ben nog steeds verbaasd over de snelheid waarmee riviertjes als de Ourthe en de Adige stromen in vergelijking met mijn Maas. Door dat trage stromen is het gekabbel bijna nonchalant.”
Gebrek aan focus
Rozendaal stelt vast dat ‘het gebrek aan focus’ van zowel de Rijn, de Maas als de Schelde cruciaal was voor de geschiedenis van Nederland.
“Het is eigen aan delta’s en estuaria, aan plekken waar het zoete water het zoute water kust en vertakkingen ontstaan.
De rivier gaat uit zichzelf steeds trager stromen, omdat het hoogteverschil kleiner wordt: water gaat nu eenmaal van hoog naar laag.”
Bezinken bij Katendrecht…
“De Rijn die Maas heet is geen mooie rivier. Geen Amazone, geen Loire, geen bruine Rio Negro, geen groen Canal Grande en geen blauwe Donau.
De rivier in Rotterdam ontbeert zowel kleur als snelheid.
Maar ze is me lief. Elke keer als ik in Basel, Straatsburg of Keulen een brug oversteek, weet ik dat wanneer ik spring, ik ter hoogte van Katendrecht zal bezinken.”
‘Naamgeving mesjogge’
Rozendaal kraakt ook een stevige noot over de verschillende namen van de grote rivieren die vanuit Duitsland en België ons land binnenstromen.
“De naamgeving van onze rivieren is mesjogge.
De drie deltavormende rivieren zijn Rijn, Maas en Schelde, maar in de loop der eeuwen zijn de aanduidingen voor deze drie, mede door een niet-aflatende nijverheid van onze waterstaatsingenieurs, een puinhoop geworden.
Daarom hebben we de IJssel, Lek, Merwede en Noord, en wordt Rotterdam in sportverslagen de Maasstad genoemd, terwijl de enige echte Maasstad natuurlijk Maastricht is.”
De winkel van mijn vader. Verschenen in 2011. Uitgever Atlas Contact. ISBN 9789025436155.
Lees ook: De Rijn, een geografische puzzel