Nijmegen goed beschermd tegen hoogwater
Wekenlang aanhoudende hevige regenval stroomopwaarts levert in de winter van 1995 in ons land ongewoon hoge waterstanden op in het rivierengebied van Rijn, Maas en Waal. De dijken dreigen te bezwijken en uit voorzorg worden 250.000 mensen verplicht huis en haard te verlaten. Uiteindelijk blijft het bij een ‘bijna-ramp’ en mogen de evacués op 4 februari terug naar hun woning.
Bijna 14 meter hoog
In het langs de Waal gelegen Nijmegen herinneren verschillende locaties aan deze watercrisis. Op de Waalkade geeft een NAP-paal aan dat het water hier op 1 februari 1995 een hoogte bereikte van 13 meter en 62 cm boven Nieuw Amsterdams Peil. Alle waterkeringen langs de kade waren gesloten om te voorkomen dat het water de lager gelegen delen van de stad in zou stromen.
Nijmegen is in die dagen nog voldoende beschermd tegen het hoge water, maar in het 25 km kilometer stroomafwaarts gesitueerde dorp Ochten begint een dijk te schuiven. Honderden militairen rukken uit om de dijk met zandzakken te versterken. Met succes, zo blijkt enkele dagen later.
Afvoerproblemen
De watercrisis van 1995 maakte weer eens duidelijk dat het gevaar van het water in Nederland niet alleen uit zee komt, maar ook van de rivieren. Bij een combinatie van extreme regenval en vroeg smeltende sneeuw in het Alpengebied kon het water in onze rivierendelta niet zonder problemen naar zee worden afgevoerd.
Ruimte voor de Rivier
Daarom is een deltaplan ontwikkeld dat de veiligheid langs de rivieren moet vergroten. Het project ‘Ruimte voor de Rivier’ verschaft letterlijk meer ruimte bij hoogwater, onder andere door het graven van nevengeulen.
Spiegelwaal
Zoals bij de flessenhals in de Waal bij Nijmegen. Een 4 km lange nevengeul met de naam Spiegelwaal zorgt ervoor dat hier bij hogere waterstanden meer water instroomt. Als het water een extreem hoge stand bereikt, kan de gehele nevengeul worden gebruikt voor extra afvoer.
Waterveilig
De gemeente Nijmegen heeft het project Ruimte voor de Rivier aangegrepen door het hele gebied rond de stad waterveilig te maken. De oorspronkelijke kade aan de noordkant van de Waal is 350 meter naar achteren verplaatst om ruimte te maken voor de aanleg van de Spiegelwaal. Het rivierpark dat rond het in 2015 voltooide gebied is ontstaan heeft inmiddels een populaire recreatieve functie gekregen.
Omarming
De Waal stroomt nu niet meer zoals vroeger langs maar door Nijmegen. Deze letterlijke omarming van de stad wordt langs de Waalkade gesymboliseerd door een bronzen beeld van een waterwolf en een jongen die zijn arm om hem heenslaat.